Aardwarmte-metingen in woonwijken: impact op honden, overprikkeling en leven met grijs-oranje meetkastjes

Aardwarmte-metingen in onze buurt: wat betekenen die grijs-oranje kastjes, wat merk je ervan, en waarom je hond vaak méér voelt dan jij

De afgelopen maanden zijn ze ineens overal verschenen: grijs-oranje kastjes langs de straat, in groenstroken en bij stoepen. Voor veel mensen zijn ze een raadsel. Wat doen ze daar? Is het gevaarlijk? En misschien wel de belangrijkste vraag voor hulphondenteams: wat betekent dit voor onze honden?

Omdat wij hier middenin zitten, deel ik in deze blog wat deze aardwarmte-metingen precies inhouden, waarom ze worden gedaan, wat die kastjes technisch doen, én wat de praktische impact is op mensen en (assistentie)honden.

Wat zijn aardwarmte-metingen precies?

Aardwarmte-metingen zijn onderdeel van onderzoek naar geothermie: het winnen van warmte uit diepliggend grondwater als duurzaam alternatief voor gas. In Nederland wordt dit op verschillende plekken onderzocht.

Onder andere TNO, EBN en het KNMI zijn betrokken bij het in kaart brengen van de ondergrond. Daarbij wordt niet zomaar geboord. Eerst moet jarenlang worden onderzocht hoe de bodem zich gedraagt en of winning veilig kan plaatsvinden.

Daarvoor worden in woonwijken die opvallende grijs-oranje meetkastjes geplaatst.

Wat zit er in die grijs-oranje kastjes?

In die kastjes zit onder andere:

• ✅ een seismische sensor (trillingsmeter)

• ✅ dataverbinding via mobiel netwerk

• ✅ stroomvoorziening

• ✅ een beschermde behuizing tegen weer en vandalisme

Deze sensoren meten:

• minieme trillingen diep in de aarde

• natuurlijke spanningen in aardlagen

• veranderingen door activiteiten van buitenaf

💡 Ze veroorzaken zelf géén trillingen, maar registreren alles wat er al is — vaak zó gevoelig dat het om bewegingen gaat die mensen zelf niet kunnen waarnemen.

De metingen lopen dag en nacht door, soms maandenlang, soms langer.

We waren wél gewaarschuwd — maar de impact blijft heftig

Belangrijk om eerlijk te benoemen: we waren vooraf gewaarschuwd dat we het soms zouden kunnen horen of voelen. Dat is dus niet volledig onverwacht gekomen.

Wat niemand je echter echt kan laten vóélen via een folder of informatieavond, is:

• hoe dof en dreunend dat geluid kan zijn

• hoe het soms voelt alsof het onder de grond onweert

• hoe je lichaam daar onbewust op reageert

• en hoe sterk dieren hier soms op aanslaan

Je kunt voorbereid zijn met je hoofd — maar je lijf en je hond maken dit in realtime mee.

Het duurt al maanden — en december moest nog komen

Wat deze metingen extra belastend maakt, is de duur. De kastjes staan hier inmiddels al maanden. Dit is geen korte periode van “even doorbijten”.

En terwijl december eraan kwam — een maand die van zichzelf al:

• donkerder is

• drukker is

• prikkelrijker is

…stonden die kastjes er nog steeds.

Dat betekent:

• langdurig verhoogde spanning

• minder echte herstelmomenten

• meer belasting voor gevoelige mensen

• en een extra uitdaging voor honden die al veel verwerken

💡 Langdurige prikkels hebben een totaal andere impact dan korte prikkels. Wat je een paar dagen aankunt, wordt na maanden structurele zenuwbelasting.

Jij hoort het misschien niet — maar je hond wél

Wat het extra ingewikkeld maakt: wij horen het lang niet altijd. Er zijn momenten waarop het voor mensen stil lijkt, terwijl de activiteit voor honden gewoon doorgaat.

Honden:

• horen frequenties die wij niet horen

• voelen trillingen via hun poten

• nemen veranderingen in spanning veel sneller waar

Dat betekent:

• jij ervaart rust

• maar je hond kan vol in de prikkels zitten

Gevolgen die je kunt zien:

• sneller overprikkeld raken

• plots onrustig worden

• concentratieverlies

• verminderde belastbaarheid

• sneller uitvalgedrag

Dit is geen ongehoorzaamheid.

Dit is overbelasting van het zenuwstelsel.

Wat betekent dit praktisch voor je dagindeling?

Juist omdat jij het niet altijd hoort, is het belangrijk om:

✔ extra te letten op subtiele stresssignalen

✔ trainingsverwachtingen bij te stellen

✔ rustmomenten serieuzer te nemen

✔ schema’s flexibel te houden

✔ minder te forceren

💡 Overprikkeling los je niet op met méér trainen, maar met minder moeten.

Voor hulphondenteams geldt dat dubbel. Een assistentiehond wordt geacht te functioneren, terwijl de basisprikkels al verhoogd zijn. Dat vraagt aanpassing van het hele belastbaarheidsniveau.

Onze eigen ervaring: als ‘genoeg rust’ toch niet genoeg is

Afgelopen week werd voor ons pijnlijk duidelijk hoe diep deze situatie doorwerkt.

Het was een drukke week. Niet alleen met vervelende dingen, maar ook met leuke momenten. Er waren afspraken, een speelafspraakje, ze was mee met de HUS, en er stond ook nog de MAG-test op de planning.

Op papier hadden we het goed geregeld.

We hadden rustdagen ingepland.

Ze sliep tussen de 16 en 18 uur per dag.

Aan slaapgebrek lag het niet.

En toch… het werd te veel.

Binnen werd ze steeds onrustiger. Niet ondeugend, niet dominant, maar echt ontregeld gedrag vanuit pure overprikkeling. Ze kwam niet meer tot echte ontspanning. En ik merkte ook: ik mocht haar op dat moment niet meer helpen. Haar systeem zat zó vol dat begeleiding alleen maar extra prikkel werd.

En dan zie je pas echt wat die continue achtergrondonrust betekent.

De massage: geen luxe, maar noodzaak

Gelukkig stond er die week ook een afspraak gepland bij haar kinesiologisch masseur — oftewel haar hondenmasseur, die zowel opgeleid is om fysiek als gedragsmatig te werken.

Dit keer was die massage geen fijn extraatje, maar echt nodig.

Je zag letterlijk:

• haar lichaam loslaten

• haar gedrag zakken

• haar blik rustiger worden

• haar systeem weer open gaan

Fysiek werd ze geholpen — maar vooral gedragsmatig was dit keer de grootste winst. Na de massage voelde ze weer bereikbaar. En voelde ik ook: nu mag ik haar weer helpen.

Wat is de MAG-test (kort uitgelegd)?

De MAG-test staat voor Maatschappelijk Aanvaardbaar Gedrag. Het is een gestandaardiseerde gedragstest waarbij wordt gekeken hoe een hond omgaat met alledaagse prikkels, zoals onverwachte bewegingen, geluiden, andere honden en onbekende mensen.

Het doel is niet perfect gedrag, maar kijken of een hond:

• herstelvermogen laat zien

• niet doorslaat in angst of agressie

• weer kan terugkeren naar ontspanning

• maatschappelijk veilig blijft functioneren

Waarom ik bewust voor de MAG-test heb gekozen

Er bestaan meerdere gedragstesten. Sommige kijken breder of dieper. Dat kan waardevol zijn binnen training. Maar voor mij was één ding doorslaggevend:

De MAG-test is de test die:

• door gemeenten wordt gebruikt

• door overheden wordt erkend als beoordelingsmiddel

• juridisch relevant is bij weigeringen of incidenten

En dát is waar ik in de praktijk mee te maken kan krijgen.

Andere testen kunnen misschien meer analyseren, maar hebben geen juridische betekenis binnen gemeentelijk beleid. En als je ergens wordt geweigerd, telt uiteindelijk maar één vraag:

👉 Welke test accepteert de overheid als objectieve maatstaf?

Voor mij is dat geen filosofische keuze, maar een praktische noodzaak.

Wat deze periode ons opnieuw leert

Wat deze maanden ons opnieuw laten zien:

💡 Soms heeft een hond meer nodig dan wat op papier ‘voldoende rust’ lijkt.

Niet omdat jij het verkeerd doet.

Maar omdat de omgeving zelf structureel extra belastend is.

En dat zie je niet altijd in een dagschema terug.

Maar je hond voelt het wél — dag en nacht.

Tot slot

Aardwarmte is een duurzame ontwikkeling.

Maar duurzaamheid gaat niet alleen over energie.

Het gaat ook over:

• leefbaarheid

• mentale belasting

• veiligheid

• en dierenwelzijn

Zie je die grijs-oranje kastjes bij jou in de buurt? Dan weet je nu:

• ✅ Het is voor aardwarmte

• ✅ Het is geen gevaar

• ✅ Je hond kan het wél sterk voelen

• ✅ Overprikkeling is reëel

• ✅ Aanpassen is geen zwakte maar zorg

En zoals altijd geldt:

Wie goed kijkt naar zijn hond, ziet vaak meer dan welk meetkastje ook. 🤍🐾