Pijngedrag bij high-drive honden: waarom druk gedrag juist op pijn kan wijzen

🐾 Als je hond geen stopknop heeft – over pijngedrag bij high-energy honden

Sommige honden gaan liggen als ze pijn hebben.

Andere trekken zich terug.

En dan heb je… honden zoals Iris.

Mijn assistentiehond Iris is zo’n hond met een belachelijk hoge drive. Ze is slim, gevoelig, leergierig en werklustig — en ze heeft één groot nadeel: ze kent geen rem.

Als het aan haar ligt, gaat ze altijd door. En verder. En nog een beetje verder.

Tot haar lijf letterlijk zegt: “Nu niet meer.”

Maar zelfs dán is ze nog niet te stoppen.

En dat maakt pijn herkennen bij haar ingewikkeld, maar zó belangrijk.

Pijn bij een energieke hond ziet er anders uit

Je zou denken dat een hond met pijn stil gaat liggen.

Maar bij Iris gebeurt het tegenovergestelde.

Ze wordt juist drukker. Opgejaagd. Zoekt overal naar input. Komt niet tot rust. Gaat trekken aan de lijn. Loopt als een zenuwpees door huis. Gaat zitten kauwen op de plek waar het pijn doet — of juist alles ontwijken wat met ontspanning te maken heeft.

Ze wordt letterlijk neurotisch van de pijn.

En weet je? Dat is geen karakterding.

Dat is een lichamelijk signaal. Haar lijf is in nood. En als ik niet ingrijp, gaat ze gewoon door. Want die stopknop? Die is er niet.

Wetenschappelijk onderbouwd:

Gedragsveranderingen als gevolg van pijn worden regelmatig verkeerd geïnterpreteerd als “vervelend” of “gestoord” gedrag. In onderzoek naar chronische pijn bij honden werd gevonden dat gedragsdomeinen zoals rust, focus, slaap en sociale interactie sterk worden beïnvloed door pijn – zelfs als fysieke afwijkingen minimaal zijn *1 & *2.

Iris haar pootblessure – allesbehalve ‘een kleinigheidje’

Op dit moment kampt Iris met een blessure aan haar rechtervoorpoot — vermoedelijk aan een teen of peesstructuur die gevoelig is geraakt.

De blessure is op het oog niet spectaculair: geen duidelijke zwelling, ze loopt nog aardig, ze speelt zelfs nog.

Maar het gedrag zegt alles:

• Ze komt niet tot rust

• Ze gaat niet slapen zonder pijnstilling

• Ze blijft zoeken naar prikkels, alsof ze aan zichzelf probeert te ontsnappen

• Ze negeert grenzen, duwt door, raakt oververhit

• Ze accepteert geen massage, géén ontspanning

• En ze wil – ondanks alles – doorgaan met werken

En nee, dat is niet stoer. Dat is zorgelijk.

Want honden die altijd doorgaan, zijn ook de honden die zichzelf het makkelijkst kapot lopen.

In studies rond zgn. “maladaptieve pijn” blijkt dat sommige honden juist meer activiteit gaan vertonen bij pijn — omdat hun zenuwstelsel ontregeld raakt, en gedrag een uitweg wordt voor het ongemak *3.

Ik ben haar stopknop

Ik heb Iris als pup moeten leren slapen. Letterlijk.

Ze sliep niet uit zichzelf. Nooit. En dat is niet veranderd.

Dus ik ben haar stopknop. Al vanaf dag één.

• Ik bepaal wanneer het genoeg is

• Ik dwing haar tot rust als haar lijf dat nodig heeft

• Ik geef pijnstilling als ik zie dat ze het niet meer trekt

• Ik kies voor een rustige plek buiten als de wachtkamer te druk is

• En ik laat haar niet ‘even wachten’ als dat haar de das omdoet

Want als ik het niet doe, doet niemand het.

Wat je moet weten over high-drive honden en pijn

Als jij een hond hebt die:

• niet gaat liggen bij pijn, maar juist druk wordt

• geen rust neemt zonder hulp

• altijd wil werken, zelfs met een blessure

• contact verliest en ‘zoekend’ blijft

• of onrustig wordt in lijf en kop, ook ’s nachts…

Dan heb je misschien niet een hond met een gedragsprobleem, maar een hond met pijn.

Gedrag wordt in meerdere onderzoeken erkend als waardevolle indicator van pijn bij honden — zeker wanneer het gedrag normaliseert na toediening van pijnstilling *4.

Tot slot

Ik zie Iris.

Ik zie hoe ze worstelt.

En ik zie ook dat de wereld vaak niet is ingericht op honden zoals zij — die pijn niet tonen met zielige ogen, maar met onrust, doordenderen en overdrive.

Maar ik kies ervoor om haar signalen wél serieus te nemen.

Ook als ik daarvoor buiten moet wachten.

Ook als ik voor de derde keer moet zeggen: “Ze kan dit nu niet.”

Ook als mensen denken dat ik overdrijf.

Want Iris overdrijft ook. Altijd.

Maar dan de verkeerde kant op.

En dat maakt het mijn taak om haar te remmen.

Om haar stopknop te zijn.

Voor haar eigen lijf. En voor haar toekomst als hulphond.

Voor wie dit herkent:

Je bent niet alleen.

En je doet het goed — juist als je grenzen stelt die anderen niet snappen.

Want zorgen voor een hulphond is niet alleen trainen, werken en begeleiden.

Het is óók: weten wanneer het moet stoppen.

Voor hun welzijn.

En omdat ze zelf niet zullen stoppen. Nooit.

Bronnen:

*1: Malkani, N. M., et al. (2024). How does chronic pain impact the lives of dogs: an investigation using the Canine Brief Pain Inventory and Canine Behavioral Assessment. Frontiers in Veterinary Science.

*2: Mills, D. S., McPeake, K. J., & Coutts, A. (2023). Pain and paraesthesia as hidden contributors to behavioural problems in dogs. University of Lincoln.

*3: Guérin, L. et al. (2025). Detection of maladaptive pain in dogs referred for behavioural evaluation. Frontiers in Behavioral Neuroscience.

*4: Plunkett, S. J., et al. (2023). Behavioural changes in response to analgesia in companion animals. Journal of Veterinary Behaviour.